A
aa beyaz,ak abarı şaşırma ifadesi ,hayret bildirir abıcanbah açık saçık konuşma
abi ağabey abov hayret bildirir,çokluk anlatır adam sınmah insan yerine koyma,adam sanma
adı batasıca ölmesini isteme,beddua adını goyma belirtme,bildirme,nişanlama. aha işte,burda
ahıl akıl aıt yakma ölünün arkasından ezğilenerk ağlama aız Doğum yapan hayvanın ilk sütü
alaaz ağzı gevşek, sır saklamaz ,alaşa alabula karışık renkli,ala alaca karışık renkli ,ala
alaf alev,hızlı yanan ateş alahay sıkışık zaman, kargaşa alamaç alev
alasahca saksağan,karga türü alaşa çok konuşan,her şeye karışan kişi alayı hepsi
al basma loğusaları boğduğu sanılan görüntü alenme oyalanma,dalga geçme algın hastalıklı
algış iyi dua alımını alma yeterince, çokca ,doyasıya. allı evlendi,güllü gelin oldu her şey oldu bitti.
Allah akıl baylı versin Allah akıl fikir versin Amet Ahmet anadut üçgen, ağaçtan sap toplama aleti
anamah eşek-atın yatıp ters dönmesi andırma benzeme,hatırlatma annacı karşısı,karşı tarafı
annında karşısında"güneşin annında gibi" Anşa Ayşe apahla kuru fasulye
apdezlik odadaki abdes alınan beton bölme arhaç ağıl ,yazıda davarların yattığı yer arhaz dilsiz ,sağır
asdap giysi,giysilerin genel adı aş çorba aşam akşam
aşamınan akşamleyin aşgar üzerlikten yapılan yumşatıcı aşgarsız yüzü azgın,sert yüzlü,suratsız
atı saddıh,gatır aldıh,belayı başımıza satın aldıh daha kötüsüne çattık, belaya çattık atkı ahşap saman atma,taşıma,yükleme aracı aval aval şaşkın şaşkın
avcar baharat avgın yer altı su yolu ,künk avrat eş ,kadın
avsun tılsım,büyü,koruma. avsunlama korumaya alma avsunlu korumalı
avurt yanak ayah satılacak koyunun döküntüleri,ayak ayah yolu hela,tuvalet
ayaz baan çardaı çok soğuk yer ay gördüm Allah gece oynanan çocuk oyunu ayıtlama seçme,ayıklama
ayrıhsı yabancı, yabani azdırma kaybetme,yitirme azı gode havalı,kibirli
azını belleme yaptığı hatadan ders alma azını deşirmek konuşmasına dikkat etmek azı yüzün guyu ağız aşağı
azzıh işe-yola giderken alınan yemek azzını deşirme ekmeğini elinle kesme,ekmeksiz kalma
B
ba bağ,üzüm bağı baa bey baartlah ötücü bir kuş
babalı boynuna vebali günahı kendine baha hayret anlatır(Allah Allah gibi ) bahale bak hele,bak hele(bazen de tehtit içerir)
baırsah kene,bağırsak balah manda yavrusu baldırcan patlıcan
baldırcan cacıı patlıcan musakka balhıdı şimşek çaktı bandırma şeker sucuğu
başı gayısı ne yapacağını bilemez olma başına çökme tecavüz etme başşah kelle,paça
bayah biraz önce,az önce bayır yokuş ,rampa bayırın bohu işe yaramaz insan ,küçümseme
bayırın oyuncaa eksik akıllı,saftirik bazarlıh bozma düğün eşyası alma bel toprak kazmaya yarayan kürek
belle unutma,hatırla," bunu belle gibi berdi bataklıkta yetişen bitki,"hasır örülürdü" beri en yakındaki,öndeki
berk sıkı,sağlam,dayanıklı betine gitme güleceği gelme,acayip bezir keten tohumu ,keten yağı
bıldır geçen yıl bibi hala bi gımıh küçücük,şuncacık
bi koşam bir avuç,iki el içi kadar olan ölçü bi saal biraz sonra bişirik çatının yalıtım için çamurla sıvanması
boça giyecek-yiyecek konan bez,bohça boon bu gün bostan karpuz,karpuz tarlası
boya boyama boya nasıl boyanırsa?! boyah renk boyu devrilesice ölmesini isteme,beddua
boz gri,kül rengi boz aş yarma çorbası bozlah yüksek sesle ağlayan ,vazılayan
böle teyze çocukları,kuzen börtlenme haşlanma,soğuk alma bucah kıyı,köşe
bulamaç aşı bir çeşit un çorbası buncaaz bu kadar,küçük anlamıda çıkar buva boğa,erkek sığır
buvarsah çiftleşme zamanı gelmiş inek. bu yaha bu taraf ,bu yan buymah donmak,çok üşümek
buyur buyrunu, salla guyrunu alay yollu emret itim, köpek bu yüz bu taraf ,bu yan büküm 5adet katlanmış yufka"1büküm"
büllük çocuk pipisi,küçük parça büngüldeme kaynama,fokurdama büvelek hayvanları sokup huysuzlandıran sinek
büzürük sessiz, çekingen ve ufak kişi büzüşme buruşma büzme torba,çuval ağzını toplayarak kapatma
C
cacıh sebze yemeklerinin genel adı calpalanma suyun sallanması"desdi calpalandı" camgama gürültü,ağız dalaşı,laf kalabalığı
camız manda camız kulaa yenen ot kalın ve uzun olurdu canavar kurt,vahşi kurt
candarma jandarma care siğara cartayı çekme ölme"argo"
cavlah kel,soyulmuş cayırtı gürültü,kargaşa,yoğun silah sesi cec buğday,arpa yığını,tahıl yığını
cerek ince,uzun ve düzgün ağaç,tahta cıbıldaı çıkma çok ıslanma,tepeden tırnağa ıslanma cıbır çıplak,yoksul,kimsesiz
cıddırı vızzıh cıvık,hafif meşrep,işe yaramaz cıhla tamamen,sade cılat jilet
cılh bayat ve bozuk yumurta cılhı çıhdı bir işin tadının kaçması cıncıh cam ve porselen parçaları
cıngıl süt ve yoğur kabı ,küçük kova cırcır fermuar cırmalama kedinin tırmalaması
cırnah yırtıcı kuş tırnağı cırrıh serçegillerden bir kuş cıscıbıldah çıblak,yoksul,bir şeyi olmayan
cızıh çizgi cibilliyet soy,sop cibilliyetsiz soysuz
cikileme böceklerin ötmesi,gecenin sesi cilbirdim yoğut,yumurta,yağ ile yapılır.cılbır cilis iyice,büsbütün,tamamen
cimcik çimdik ,çok az cingi daş sağlam,sert taş civirdemek kuşların karşılıklı ötüşmesi
cohurun sıcaa çok sıcak,fokurdatan sıcaklar culhur kuru yufka ile yapılan yemek culuh hindi
cumalik perşembeleri dağıtılan bulgur vb. cuvap cevap cücük civciv
cüllük küçük cünüp ilşkiden sonraki kirli olma durum
Ç
çaalah suyun hızlı aktığı yer çaardek ayçiçeği,çekirdek çaarma seslenme,çağırma
çabıt bez parçası çahıldah koyunun kuyruğuna yapışan sert gübre parçaları çalaan atmaca,alıcı kuş
çalhalamaç ayran çalma yalıh tek kat bağlanan tülbent çamel çengel
çarhıt kırık,dökük,çok eski "argo" çatışma köpeklerin cinsel birleşmeleri çebiş oğlağın büyüğü
çeltek çobanın yardımcısı çemkirme yavru köpeğin ürmesi,çekişme çemleme paça veya kolu yukarı sıvama
çenet bacak çenet ganet bacagın ayrılması çenileme acı acı bağırma"it için kullanılırdı"
çerçi seyyar satıcı. etder,emmici çeten bezden sap taşıma aracı,haral çıdılgı çer,çöpten yakacak,çırpı
çıhı çıhılama bohça hazırlama çıhışmadı az geldi,yetmedi çıırışma sesli ağlama,yüksek sesle ağlama
çımgışma ürperme,zonklama çıngı köz parçacıkları,kıvılcım çıra içine gazyağı konan aydınlatma aracı
çırahmalıh çıra konulan yer,raf,terek çıtah bela arayan,sataşan,çatan,şımarık çıvgın fırtınalı yağış
çifte ikiz,çift çiftelerim ikizlerim,çiftlerim çiir patika,dar yol
çiirtme yağda hamur kızartması,bişi çil kısa yeni çıkmış ekin, çim,keklik çiltim küçük üzüm salkımı
çimeker seçici,zor beğenen çimme banyo yapma,yıkanma çinari elemeye yarayan deriden örme alet
çinik buğday ölçeği (8 kg) çir kayısı veya erik kurusu çot topal,eli kolu sakat,yürüyemez olan
çodürme ayakta işeme çömçe kepçe çörten yağmur suyunu akıtan oluk
çul bez parçası çul haki kıldan dokunan desensiz dokuma
D
da dağ daarcıh deri torba daarmen değirmen
dal omuz ,ağaç dalama köpeğin ısırması dal gündüz güpe gündüz , gün ortası
dam ev,evlerin genel adı dam başı toprak örtülü evlerin üstü damızlıh yoğurt-hamur mayası,tohumluk
dar vahıt akşam üzeri,akşam olurken daş başına çıkma ergenliğe adım atma durumu davar koyun,koyun- keçinin ortak adı
davlaşma şikayet etme,ağız dalaşı dazlah kel ,hiç saçı olmayan kişi deaal değil
dekdurmaz yaramaz,şımarık.. dek durmaz delinden mi çıktın? o...pu çocuğu musun ? delianlı delikanlı
deller yüksek sesle verilen bilgi,duyuru dembele desde dereden tepeden konuşan demşek şımarık,yaramaz,hareketli çocuk
dene buğday,bulgur,vb genel adı derilme birikme,toplanma depe tepe
depetahla patavatsız konuşan,baş aşağı depik tekme deşir topla
deşirici dilenci deşirikli eli işli , evcimen develik salon,odalar arasındaki geniş boşluk
devramber ayçiçeği devre yanlış,başka türlü,ters dıdısının dıdısı çok uzak akrabası
dıhız tarlanın nemi, tavanın dar gelmesi dıngırdatma dalga geçme,alaya alma dışlıh can sıkıntısı ,dünya ilişkisi,vakit
dinelmek ayakta durmak dirgen sapı-otu atan 3 dişli demir alet. dirlik geçim
dirliksiz geçimsiz,geçimi bozuk dizıhma diz çökme dizinin tapı kesilme çok yorulma,yürüyemez hale gelme
doluhma duygulanma,ağlamak üzere olma domuşma yüzünü asma,bozulup oturma dölek düzgün ,doğru,düz arazi
dölek dur düzgün dur döleşme yoğunlaşma"davar yayılmaya döleşdi" döme aşı başşakla birlikte pişen döğme yemeği
dönderme yağda yumurta ve yufka dürümü döş gögüs dulda rüzğara-yağmura korunaklı yer
duluh yüz,yanak,şakak dumbuz yumruk duzsuz duzsuz konuşma açık saçık-saçma sapan konuşma
dünek rahat,dinlenme"uyku dünek yok" düş rüya düürcü kız istemeye gidenler ,isteyenler.
düürcük ince bulgur,köftelik bulgur düve doğurmamış dişi sığır. düven döğen,at la sapı saman yapan araç
dikibik tarla kuşu-dik ibik
E
ebe babaanne,anneanne,nine ebemkuşaı gökkuşağı ecer yeni
eke olgun,çok bilmiş,ukala,ehil ekin ekmek ekin nasıl ekilir?!tohum ekilir ekmeksiz nankör,vefasız
elbiz örümcek ağı,örümcek eleddim götürdüm,ilettim elekci çingen
ellam her halde,Allah bilir ya ellik eldiven em ilaç
emleme yarayı ilaçlama,sarma emişme kuzunun anasını emmesi emlik geç doğmuş koyun yavrusu
emmi amca,baba tarafının erkekleri emmici seyyar satıcı,çerçi en damga,işaret
enik kedi-köpek yavrusu entere kadın elbisesi,entari er erken
eringeç iş yapmaya isteksiz olan ,tembel erinme üşenme,usanma,zor sınma erlik safur
essah mı? sahi mi?,gerçekten mi? essik çukur,küçük çukur etder seyyar satıcı,çerçi
evcimen eli işli,eve düşkün,evini seven evlik oda evme acele etme
evraaç ekmek çevirme-pişirme çubuğu ezen ezan
F
Fadime Fatma ,bayan adı fah tuzak,kapan fıldırma fırlatma
fısırtı hafif sesle konuşma,fısıltı filik tiftik,tiftik keçisi fingirdek yerli yersiz gülen,oynak
firik olgunlaşmaya başlamış ekin fisirti hafif rüzğar firek kapı kilidi
G
gaanıcah elle yapılan oyuncak kağnı gada dert-keder"gadamı al-derdimi al gibi" gadah başı kalın kısa çivi
gadem talih,şans gademsiz kadersiz,şansız gah kalk
gahıç ayıbı yüze vuma gahılı çok fazla galbize uzun çivi
gallangıç kırlangıç kuşu Gamerin iti gibi çok gezene denirdi gamga yonga,küçük ağaç parçası,kıymık
gancıh dişi köpek-dişi kedi ganırmah zorlamak ,iyice germek gibi gap gacah mutfak eşyası,kap kacak
gargın gür,iştahlı garı yaşlı kadın garsamba dağınık eşya,ıvır zıvır
gart eğilmez,özü sözü bir,dik adam gartma hayanın büyümesi,uyanması gartmış kalkmış,uyanmış haya
gaşşıh kaşık gavil yapmak istediği şeye,karar verme gavumsah akraba sever,akraba canlısı
gavurga kavrulmuş buğday-çetene,çerez gayıl razı,razı olmak gibi gayıt görme hazırlık için alış veriş yapma
gayış kemer gazez makine dikiş ipliği gelaan kır faresi,gelengi ,gelincik
gelin bacı yenge geloşt hadi ordan,sus köpek. gevmek dişlemek,çiğnemek,ezmek
gı kız, hitap şekli,"nörüyon gı gibi gıcı ince dolu gibi kar,buzlu kar gıcır gıcır yeni ,yes yeni gibi "argo"
gıç bacak,kaba baldır,popo,ayak gıdıh koltuk ve çenenin altı,gırtlak gımıh küçücük "bi gımıh başıyla"
gındap lifli sağlam ip gınısa büyük bıçak gıran giresice ölmesini isteme,ilenme
gırcı ince dolu gibi kar,buzlu kar gırfacan etme alt üst etme,korkutup kaçırma gırhlıh koyunun yününü kesen makas
gırhmah traş etmek gırh yalana bi bıçah çalıyo çok yalan söylüyor gırıh sevgili,dost
gırılasıca beddua,ölmesini isteme gırmızı domates,renk olarak kırmızı gıvıl yavul ediyo bahane arıyo,geveliyor
gıvran dolan gıvranma dolanma gıvrışıh kırışmış, kıvırcık ,buruşuk
gıyah narin,temiz giyinen,iyi yürüyen gıyıh büyük iğne ,çuvaldız gıyışıh aralık,kapı gıyışıh galdı. gibi
gızan köpeğin çiftleşme isteği gızıl tembel,iş görmez gızıllıh tembellik,gözün işi kesmemesi
gızınmah ısınmak gicişme kaşıntı,kaşınma gidek gidelim
goca yaşlı,büyük,iri,koca gocaarı kocakarı,yaşlı kadın gocuh mont
gocunma alınma,alınganlık gösterme goddiş gözü açık,kısa adımlarla yürüme goduş gavat,kısa boylu,kendini beğenmiş
golan uzun ip -halat,semer bağı golcah kadınların çalışırken kola taktığı kolluk goode vücut,insan bedeni
gop koş goyur bırak(goyurma-bırakma gibi ) gopay tazı ,av köpeği cinsi
gosdah kısa adımlarla güzel yürüme,kısa boylu gosdahlı kısa adımlı,süslü ve güzel yürüyen goygun dokunaklı ,içli,dertli
gö yeşil,yeşile çalan mavi,gök yüzü göbelek mantar göcek bir karış boyundaki ekin-ot,kucak
gödek kısa,kısa boylu gölek su birikintisi gömük pis kokulu çamur
göresek görgü,görenek,adet göresi gelme özleme,görmeyi arzulama göyünme kumaşın,bezin için için yanması
gözer büyük delikli kalbur gözlük kıvam için sebze yemeklerine konulan az bulgur-pirinç gubarma gösteriş,kabarma,büyüklenme
gubat kaba saba,uygun olmayan gudüm şans,uğur,talih gudümsüz uğursuz
gullep lakap, hayvan bağlanan halka guluç kürek kemikleri üstü,ağrı,yel gulun tay,at yavrusu
gunnama eşeğin,atın doğurması gurd aazı balama kaybolan hayvanı kurt yemesin diye dua ile ipe üç düğüm atma olayı gurh tavuğun kuluçkaya yatma isteği
gurna oluk,musluk gursah mide gurt kurt,kurtcuk "gıvıl gıvıl gurt, gibi"
gusgun semer bağı ,ipten bağ gusulane boy abdesti alınan yer,abdeslik guş kuş
guşluh sabah ile öğle arası gutnu ipek kumaş,kaliteli kumaş guymah kuru yufka yemeği
guyruhlu uzun saplı yağ tavası guzulama koyunun yavru doğurması güccük küçük
gücük şubat gümen kuşku,şüphe gümpür patates
gümpür cacıı patates yahnisi gümrah gür ,iştahlı günaşi güneşe karşı,güneşten yana
günüz gündüz güre at,eşeğin çiftleşme isteği duyması güren güren küme küme,sürü sürü
güverçile nemli güverme morarma,yeşerme güvezi açık mor renk
H
haba kaba kumaş,aba habe heybe Hacca Hatice
Haceli Hacı Ali Hacimmet Hacı Mehmet halbır kalbur
halı hayadda ölümcül hasta halına goymama gönlüne bırakmama hallik üstü başı berişan-dökük
hamlama kol ve bacağın tutulması harim bahçe duvarı,bahçe hapa hap ansızın karşı karşıya kalma
haşeri huysuz,yaramaz hatıl hayvan yemliği havuhma yaranın azması,şişip iltihaplanması
havut çeşmenin havuzu,havuz hayf intikam"hayfımı aldım gibi " hedik kaşlanmış buğday,kar ayakkabısı
helik duvar arasınadaki küçük taşlar helke bakraç,kova,cıngılın büyüğü heral herhalde
herk etme toprağı sürme hezen kiriş,dama atılan kalın-uzun ağaç hı evet
hıh koyun-keçinin yuvarlak dışkısı hılım hırçıh kırtık pırtık,partal hırhız hırsız
hırpıt çok eskimiş giysi hısda pay,hak hışım çıhdı çok yoruldum
hışır buğday-arpa sapı hışmalama avuçla sıkma him işaret
hindi şimdi hodul kabararak gezen,görkemli holama saldırma,hucum etme
hota sevinç bağırtısı,görkemli hotlama atlama,atlama eylemi hoyuh ince uzun boylu,korkuluk
hozan sürülmemiş tarla högürme acı acı bağırma hömerme dikleşme,karşı gelme
hölütme soğanı vb. ateşte hafif kavurma hu şu,işaret için söylenirdi huna şuna
hunu şunu hüyük tepe,höyük
I
ıcıh biraz,azıcık ıhı aha ıhırcıh garanlıh alaca karanlık
ııl ııl yavaş yavaş,kan ve su akması,yürüme ırahmatlıh rahmetli,rahmetlik Iramazan Ramazan
ıranmah hafif hafif sallanmak ırbıh bakır sürahi ,güğüm ırgatlıh hasat zamanı ,yazın
Irıza Rıza ısdar dokuma tezğahı ısmarıç sipariş
ışgın taze filiz -sürgün ıvır zıvır öteberi,işe yaramaz öteberi ıyma ipin dokumaya hazırlanması
ız az ızgın yemlik- yağlık bitki
İ
İbiş İbrahim iki dinli iki yüzlü iki geçeli karşılıklı,iki taraflı
ilaançe tepsi ilahne lahana imbal ucu çivili deynek
ingilli geçinin cingilli olaı çok önemli kişi,değerli,az bulunan ipdi önce ipil ipil ışığın yanıp yanıp sönmesi,titremesi
ipissiz tenha,kimse yok ipsiz kösdeksiz boş gezen, serseri ,işsiz güçsüz İpram İbrahim
İrbiş İbrahim İrebeç Recep İrecep Recep
İreşid Raşit İsmaal İsmail işlemeç sac böreği,gözleme
işmar işaret , kaş-göz etmek iş zaban,aş zaban "her şey zamanında" diyen bir deyim işlik yakasız gömlek
itaa ekmek yapılırken yere serilen bez it dirsa göz iltihabı,göz hastalığı ivez sivrisinek
K
kaa kahya "tarihte kethüda" kalan (galan) bundan böyle ,artık karnı arıma kıskanma,çekememezlik
kebelek kelebek,koyun bağırsak paraziti keci iğne ipliği, dikiş ipliği kekil başın önündeki uzun saç
kele bayanların hitap şekli,ayol kelenkesdi kertenkele,kısa uyku,kestirme kele obuyaaşı köye karşı ayıp oluyor
keleş güzel ,yakışıklı,alay olarak tersi keli tarla sınırı kendir kenevirden örme ip-urgan
kepir verimsiz eğimli yer,toprak kepme yıkılma,çökme kercine alay etme ,tersine konuşma
kerkinme cinsel ilişki taklidi kerme koyun dışkısından yapılan yakacak kertik çentik
kertme sıkarak iz bırakma"ipin,lastiğin" kesek bel- pulluğun kaldırdığı toprak parçası keskenme vuracakmış gibi yapma
keşgere döt kollu elle taşıma aracı keşik sıra,nöbet ,yardımlaşma kevek yumşak yapı taşı
kırı eşek yavrusu,sıpası kırım(gırım) at ile ekin biçme makinası kırmızı domates
kirik yeni doğmuş eşek yavrusu,sıpa kile 32 kg lık buğday ölçüsü (8 çinik) kirkid demir tarak-dokumada kullanılırdı
kirmen ağaçtan elde yün eğirme aracı kirp diye birden bire,aniden sesin kesilmesi kirpiştirme göz kırpma
kirtik küçük sabun parçası kiş kanatlı hayvan kovalanırken söylenirdi kişifleme gözetleme,gizli takip
kişkirme saldırmasını isteme, kışkırtma koşum (goşum) koşulacak ata takılan deri düzenek koyun gözü papatya
kölük kısa,küt,boynuzsuz kafa kömbe sobada pişirilen yuvarlak, kalın ekmek kör itin öldü yer çok uzak yer .deyim
kör köslü köstebek körsen loş,az ışıklı yer ,karanlık kösgelme,kösgenme bir yere yaslanarak oturmak
kösmeleme gelişi güzel yığma kössa demir çubuk, maşa kösre,kösüre biley taşı
köteleme atma , fırlatma külbe tandırın havalandırma deliği,kanalı külek tahta kova."bal,yoğur,tuz konurdu"
küllük kül dökülen yer külteli iri kıyım,kalıplı,iri yarı kümük yumuk,çökük,yamuk,içe basık
künde her gün kürtük kar birikintisi kürtün eşek semeri
kürüklü küreme aracı"kar-ahır-harman" küsküç çiğdem deyneği,peynir basma deyneği küşüm kuşku,şüphe
küzlük erken doğmuş kuzu küzürük kuyruk yağı kavurması
L
laap lakap,takma isim lalanma alay etme lallik yazlık naylon ayakkabı,terlik
lavgar luzumsuz,boşboğaz,geveze le mi? tastik sözü,öyle mi ? lepeç ince bulgurla yapılan yemek
Lomen Numan ,Lokman losan eksik akıllı,saftirik loşdur şisman,ağır kadın
lök erkek deve
M
maa eski evlerin tavanı maade başka maarse meğerse
mabiin ev girişindeki geniş bölme,salon mah şaşırma ifadesi mahane bahane
mahat somya malama samanla karışık buğday,arpa malamat rezil,perişan
mamalı evin içindeki tandırlık, ocaklık man yarebbim hayret ifadesi,aman Allahım maraz hastalık,dert
mardımalah madımak.yenen ot marim meğer,meğerse masarıf gider,masraf
masimek önemsemek maya dişi deve mayıl mayıl baygın baygın bakma
maytap şaka,eğlenme mazarrat şımarık,yaramaz merese miras
mertleme sıçrama,atlama meses uzun ağaç,ucu çivili uzun sopa metel masal,hikaye"metel anlatma gibi"
mıh nal çivisi,çivilerin ortak adı mıhkesdi pinti,eli sıkı mıhsıçdı pinti ,eli sıkı
Mılla erkek adı ,Molla mındar kendi ölmüş hayvan eti, haram et mısmıl helal kesilmiş et,yenmesi helal et
miltan gömlek minnet etme yalvarma,rica etme mitil döşek-yorgan asdarı,yün doldurulan iç
motur traktör mucuh toplu uçan küçük sinek türü muhannet yapılan iyiliği başa kakan
muştu müjde,iyi haber muzul felç,inme müzevir laf taşıyan,yalaka,ara bozucu
N
na has şaşırma,hayrola,neden öyle navrah yüz,surat navrahsız yüzü azgın,suratsız
ne aziyon? ne geziyon ? nemmen bilmiyorum,ne bileyim nen çalmah ninni söylemek
neynesin? ne yapsın? nörüyon? ne yapıyon? nörüyüm ne yapayım
Nuru Nuri nü yün tartı birimi (1kg =1,5 nü ) nümere numara,argo da oyun
O
ocah başından yırah bizden uzak olsun o dalden haberi yokmuş gibi,çaktırmadan ohul okul
ohuntu düğün daveti,düğün armağanı okenme taklit etme olçum halk hekimi,kırık-çıkıkçı
omuzu souh şanssız,bahtsız omaç yağda yumurta ve yufka yemeği onma iyi olma,iyileşme
onmaz iyi olmaz,iyileşmez oturup aşşediyo uzun süre oturuyo,boş oturuyo ouşma gelişme,güçlenme
oynaş sevgili,dost oyuncah oyuncak,akılsız,saçma sapan oyuncahlanma saçmalama,eksik akıllı olma
Ö
ödüm sıddı çok korktum ödü sıdma çok korkma ökenme taklit etme
ölgün loş ışık ölü ölmüş ölen insan tekrar nasıl ölüyorsa? ölüzgar rüzgar
örk zikkeye bağlanılan ip veya zincir örselemek elle oynama, zedelemek ört kapat,kapıyı ört gibi
örtme tandırlı üstü örtük yapı,kapatma ötean önceki gün,dün öte yaha karşı taraf
öte yan arka taraf ,karşı taraf öz dere,akarsu özgücandan içten,kalpten,çok isteyerek
P
paa alaçık,bağ -bahçedeki basit yapı pahır cimri,eli sıkı palaz çabuttan yapılmış minder
parhaç teneke kova,metal kova parpulama menemen patat kekeme,kekeç
patus saman makinası,patoz pece pencere pelise pekmez ve unla yapılan yemek
pendir peynir penzehir derman,ilaç, peşkir havlu
peydahlama bulma,meydana getirme peyik giysinin apış arasındaki üçgen parçası pırtı kumaş,elbiselik ,metre işi
pırtıcı metre işi kumaş satan pısma saklanma,sinme,korkma pirem pirem parça parça,darma dağınık
pohur yonca gillerden kokulu bir bitki poçalama ne yapacağını şaşırma,bocalama portma birden kaçma,aradan sıyrılma
portmaç verme şaşırtarak kaçmak puhara baca pür bitkilerin yaprakları ,saçakları
pürçük bitkilerin kökü ,saçak pürçüklü havuç pürtük bok,küçük kaka parçası
S
saarın sıca çok yogun sıcak saartme eşeği koşturma sahızını çürütme çok konuşma,boş boş konuşma
sahtiyen kayış,muşamba,deri sal sap çekilen arabaya konulan ağaç araç Salif Salih
sallangaç salıncak samal sağılan inek,koyun samen gelin alıcılar
sanıdmah boş boş beklemek sargın tutkun,istekli,bağlı sası kötü,otsu koku.tatsız,yavan
satlıcan zatüre ,sert soğuk algınlığı savran kervan,kervan başı savuş gel geç,çabuk kaybol
say yassı taş saya şubat ortasında oynanan oyun sayrı hasta
sazah kuru soğuk,hafif soğuk rüzgar seki toprak mahat ,yükselti seklem yarım,üzerinden alınmış
sekmen basamak,merdiven sergen kurutma yeri-yatağı serpenek duvarı korumak için çatının çıkıntısı
seten bulgurun,döğmenin vb.at ile çekildiği yer setirikli çabuk öfkelenen,sinirli,şüpheci seyik sargı
seyip serbest,başı boş sıçan gibi mertliyo fare gibi sıçrıyor,ele avuca sığmaz sıhlat esintisiz sıcak hava
sıhlat basdı sıkıntı geldi ,sıcaklık,bunalma sındı makas sınıhcı kırık-çıkıkları tedavi eden kişi,olçum
sıracalı tehlikeli,gıcık,uyanık,hasta sırhıntı bunalım,sıkıntı,son damla sırıma yorgan kaplama
sırınsı kurutulmuş et, bayatlamış sıtgını sıyırma güvenini yitirme,ümüdini yitirme sıvış geç,git
sıvışmah oradan ayrılmak sıyhal düzgün, düzlenmiş sıypah kaygan,cilalı
sızgıt kavurma,kavrulmuş et sifir is sifirli isli
sifirsi isli koku similik sinsi,eli ağır simtir eli ağır,yavaş,similik
sinmek saklanmak,gizlenmek sivtimek ayırma,temizleme,et sivtidim gibi sivtinmek oyalanmak
siyek hayvan idrarı siyim siyim ince ince ip gibi yağan yağmur siyme köpeğin işemesi
sohu bulgurun el ile dövüldüğü yer sohum lokma sohurdanmah öfkelenerek söylenmek,homurdanmak
sorhanma söylenmek,homurdanmak souhkuyu lastik ayakkabı,kara lastik soulma suyun kesilmesi, sütten kesilme
soyha ölüden kalmış eşya soyhası batasıca soyu,sopu kurusun,hiç bir şeyi kalmasın söykenmek yaslanmak
sumsuh yumruk su sulamah su nasıl sulanırsa?! sübüntü döküntü,çör çöp
süla sürahi,küçük su testisi sülgüç bulaşık bezi sümerciye tahmini
sürek sürü,satılık sürü mal sürtük çok gezen süvem baş-işaret parmağı arasında uzunluk
Ş
şadıman memnun,mutlu şahan şahin şapalah alkış
şapaz hızlı,acele,çabuk,becerikli şaplah tokat,şamar şebit el kalınlığında ekmek,bazlama
şelek tutam,sırtta taşınan ot,ekin şemşamer ayçiçeği şergil belalı,bela arayan
şerim şerim yüzüne işerim dediğini yaptıran,söz dinlemez,belelı şıvga genç fidan dalı,ince uzun şikar az bulunan,önemli
şimşir parlak (şimşir gaşşıh ) şipildek terlik,özellikle bayan terliği şişek yaşını doldurmuş dişi kuzu
şişirmek balon şo şu şora şu taraf
T
taa dolap gibi duvardaki oyuk tahtalı odalardaki tahtadan yapılmış yer,yüklük talama dağılma,kaplama,yogunluk,yayılma
talaz şiddetli, tozlu rüzğar taman hani,dedin,yaptın ya,biliyorsun ya, tandırlıh ekmek yapılan yer,tandırın olduğu oda
tapı kesilme çok yorulma tapılama aklına düşme,hatırlama tapışlama beğenerek sırtını okşama
tapsıma bayatlama tat dilsiz tatlıh tandır başında üste örtülen yorgan
tavatır iyi ,güzel mükemmel,yerinde taysınmaz denk saymaz"argoda takmaz gibi" tebelleş musallat olma,başa bela
teberik hediye, ölüden kalan öksüz,yetim tekecen yenen ot,ince ve tırtıklı yaprağı olurdu teltik değişik söylenmesi güç,akla gelmeyen
temelli her zaman"hayret bildirir" tepserme kurumaya başlama teşt leğen ,bakır leğen
tevek karpuz,kavun,kabak yaprağı tevir tür,çeşit "argo da tuhaf insan" tezek kurutulmuş hayvan dışkısı,yakacak
tezikme hayvanın ürküp kaçması,ürkme tıhırdah koyunun boynuna takılan zil tıngır teneke leğen
tıpatıp aynısı,çok benzeri tırıp çok olma durumu,çokluk tırıs hızlı,süratli ," at için kullanılırdı "
tike kurutulmuş et,küçük parça tiyare uçak tohaç çamaşır, kilim yıkama döveceği
tohlu bir yaşındaki erkek kuzu tolu donmuş yağmur tanesi,dolu tombalah takla ,yuvarlanma,kısa ve şişman
topah yuvarlak,oval tosba kaplumbağa tozah ince kar,kavaktan uçan pamukçuklar
töhmeleme çok yiyip sindirememe"deneleme" töllüce düzgünce,yordamınca töm töm çok yaşlı ,beli bükük,boynu incelmiş
töpecime sendeleme,takılma töremek yetişmek,üremek,çoğalmak töremeyesice yetişme öl,üreme,çoğalma
tuluh tulum,koyun derisinden tulum tuman bol ve geniş kadın şalvarı,donu tummah suya dalmak
tumpma çömlekle tandırda pişirilen pancar yemeği tatlı olurdu turfan çanaktan yapılma yayık türkü çırmah türkü söylemek
U
Uhu Ahu ,bayan adı ulmah bozulmak,çürümek,kokmak uluh bozuk,çürük,kokmuş
Umar Ömer umma istekte bulunma umsuluh ümit verme,umutlanma,elde edememe
unmah acıyla kıvranmak, ağlamak ura hamura kıvam veren kepekli un urun saklı,gizli
urupla buğday ölçme aleti ,çiniğin 6/1'i uşah çocuk,ev halkı utlanma utanma,mahçup olma
utlanmaz utanmaz,arlanmaz,namussuz
utlu arlı,namuslu,utangaç uyluh but, bacak
Ü
üfeleme oğuşturma,sıvazlama,ufalama üfelemeç yağda kızartılmış yufka parçaları ürme köpeğin havlaması
ürüya rüya Üsüyün Hüseyin üzlük küçük toprak kap,yağ kabı
V
vavgun remörk vazalah mızmız ,vazılayan,bozulayan velesbit bisiklet
vıhrımah ekşimek,kaynamak vıttırı vızzıh önemsiz,kıymetsiz,dikkate alınmaz vızzıh mızmız ,vızılayan,kıymetsiz
Y
yaalıh büyük mendil,tülbent,eşarp Yaap Yakup yaar sırt
yaba ağaçtan harman savurma aracı yadırhı yabancı yalah köpeğin yal ve su içtiği taş oyuk
yamçı deri at binme aracı yamız kalça tarafı,arka taraf yangın yanıyor yangın nasıl yanarsa?!
yanır (yaır) eşeğin sırtına semerin açtığı yara yapma hayvan dışkısından elle yapılan yakacak yarenlik şaka
yarma dövme,yemeklik kırık buğday yaşı garalesice ölmesini isteme,yetişmeden öl,beddua yaş pahla taze fasülye
yate kir,pasak yateli kirli,yağlı,pasaklı yavsu hayvan paraziti,bir çeşit küçük kene
yayan yapıldah yaya ve aceleyle yola çıkma yaymah hayvan otlatmak yein gür.yein ekin gibi
yekinmek davranmak,kalkmak,hareketlenmek yele yele koşa koşa yelmek koşmak,telaşlı,koşarak gitme
yeni hafif yercüce sincaba benzer bir hayvan yesir tutsak,esir
yılan gırhan eli sıkı,pinti, çok çıkarcı yılhı kışın yazıya bırakılmış at sürüsü yılıh gözü şaş, gözü kırparak bakan
yirik büyük yırtık yiyilgeç şımarık,hareketli yohlamah ziyaret etmek
yosmah istiflemek"samanı yos gibi" yosmalama gelişi güzel doldurma yörep yokuş,rampa
yu yıka emir cümlesi yumah yıkamak,ip yumağı yumuş iş, iş yapmasını isteme,buyruk
yun yün,yıkan emir cümlesi yunmah yıkanmak,banyo yapmak yuurme koçla koyunun çiftleşmesi
yuvantı kimsesiz,yabancı,sahipsiz,el yüklük yatak konulan yer yüleme-yületme keskinleştirme,keskinleştirtme
Z
zaar galiba,her halde,küçük köpek cinsi zahmarı ocak ayındaki 45 günlük kış dönemi zamanın behrinde eski zamanlarda,zamanın birinde
zangırdamah titremek,korkmak zarek yağlık bitki,keten tohumu zerdeli kayısı,kayısı ağacı
zıh sertçe vurma"zıh diye vurdu" zıha zıh tıklım tıklım,"çaka çaka dolu " zıhım zehir,zakkum
zıhımın dibi zehir olsun "zıhımın dibini ye" zıhımın kökü zehir olsun,haram olsun zıllıcı oyun bozan,oyun bozucu
zıllımah oyun bozanlık zırıncı acı,sıkıntı,eziyet zırıncımah bıkmak,usanmak
zırnıh vermemek "argo"hiç bir şey vermemek zibil kuru hayvan gübresi,kuruluk zibil gibi argo çok,haddinden fazla
zikge örkün bağlandığı demir kazık zil guyruh kötü yollu,çok gezen ziveden habersizce,birden bire
zivziv çok gezen,gizli gezen zohurdama fokurdama,ağrının atması zotdirik süslü süslü gezen,oynak
R"ile başlayan sözcüklerin başına "ı"harfi getirilmiştir"j"yerine "c" harfi kullanılmıştır. yumşama yerine sertleşme vardır.Ayrıca "e"ile başlaması gereken kimi sözcükler de"a" ile başlamıştır.yine genellikle "k"ile başlayan sözcüklerde "k" yerine "g"ile başlatılmış ,sözcük ortasınaki ve sonundaki"k"ise "h"olarak söylenmiş,bazende düşmüştür .Ayrıca "ğ"harfi hiç kullanılmamıştır yerine genellikle"a" yada "ğ"geden önce gelen sesli haf uzatılarak söylenmektedir.Kimi sözcüklerde"t" yerine "d" kullanılmıştır.Bundan başka harf düşmeleride sıkça görülür "y" harfi gibi.Son zamanlarda örgün ve yaygın eğitim alanında ki gelişmeler ile teknolojik alandaki ilerlemeler nedeniyle tüm yöresel ağızlarda yaşanan anonim yapıdaki sözcük üretiminin kısırlaşma süreci bizim köyde de yaşanmaktadır.Yöresel ifadelerin kullanımları yok olmaya başlamıştır.Hatırladığım sözcükleri ilave edeceğim.Katkılarından dolayı yakınlarıma teşekkür ederim.